W powszechnej opinii robotyzacja doprowadzi w przyszłości do destrukcji rynku pracy. Analitycy przewidują, że w trzeciej dekadzie XXI wieku nawet pół miliona zawodów przejmą roboty i maszyny.
Według raportu McKinsey & Company i „Forbesa” w najbardziej optymistycznym scenariuszu w Polsce automatyzacja do 2030 r. wyręczyłaby ludzi przy wykonywaniu zadań, na które potrzeba dzisiaj tyle czasu, ile wymaga pełnowymiarowa praca ponad 4 mln osób.
Czy już teraz powinniśmy się obawiać, że nasz zawód zniknie? W jakim kierunku planować swoją ścieżkę zawodową, by spać spokojnie? Jak zabezpieczyć swoja przyszłość na rynku pracy?
Przedstawiam Wam karierowe BHP.
- Zawody, które znikną w przyszłości
Od kilkunastu lat obserwuję postępujące zmiany na rynku pracy. Czynniki mające decydujący wpływ na te zmiany to demografia, dynamiczny rozwój nowych technologii, umiędzynarodowienie działalności gospodarczej i instytucji prawnych.
To postęp technologiczny i zmiany w stylu życia ludzi głównie wypierają z rynku pracy niektóre zawody. Z raportu amerykańskiego Białego Domu, opublikowanego pod koniec 2016 roku wynika, że najszybciej zmiany będą następowały w sektorze transportowym i rolnictwie. Negatywnych skutków robotyzacji doświadczą głównie pracownicy najmniej zarabiający i ludzie z niskim wykształceniem. Maszyny, które są szybsze i sprawniejsze, coraz częściej będą zastępować człowieka. W rezultacie ludzie zaczną być wypierani z rynku pracy.
W Polsce około 40 proc. zawodów jest zagrożonych automatyzacją i mogą zniknąć z rynku pracy w ciągu najbliższych 10-20 lat. Do zawodów zagrożonych należy zaliczyć przede wszystkim prace proste, polegające na powtarzaniu określonych czynności. Tego typu profesje łatwo zautomatyzować.
O pracę na określonym stanowisku może być jednak trudno nie tylko przez wzgląd na coraz bardziej skomplikowaną maszynerię mogącą zastąpić ludzką pracę. Niektóre zawody po prostu przestają mieć rację bytu. Wiele czynności, jak np. złożenie wniosków do urzędów można wykonywać online. Zawodem zagrożonym wydaje się także bibliotekarz. Jak podkreślają eksperci, czytelnictwo w Polsce spada.
Model, że pracownik przychodził do przedsiębiorstwa zaraz po szkole i pracował w nim aż do emerytury, odszedł do przeszłości w Polsce już w latach 90. Czasy się zmieniły. Nie pracujemy już przez całe życie w jednej firmie czy w jednym zawodzie. Niektórzy zaczynają pracę w korporacji, później zostają freelancerami, potem przechodzą do małego przedsiębiorstwa albo pracują np. w fundacji.
Receptą dla takich osób może być rozpoczęcie dodatkowej edukacji i ewentualna zmiana zawodu, zanim rynek zacznie się zmieniać.
Sprawdź, czy Twój zawód, który obecnie wykonujesz nie znajduję się na liście najbardziej zagrożonych zawodów według raportu Gumtree:
- pracownicy Call Center
- urzędnicy bankowi i pracownicy poczty
- agenci ubezpieczeniowi
- bibliotekarze
- księgowi
- pracownicy działu personalnego i płacowego
- recepcjoniści
- pracownicy w przetwórstwie spożywczym
- urzędnicy, pracownicy administracji
- kasjerzy/ekspedienci
- maszynista kolejowy
2. W jakim kierunku planować swoją ścieżkę kariery by w przyszłości spać spokojnie?
Planując ścieżkę kariery warto rozważyć, aby wykonywany w przyszłości zawód:
- nie zawierał zbyt wiele elementów wykonywanych automatycznie (bądź jego automatyzacja będzie dotyczyć jedynie pewnych aspektów, które będą ułatwieniem pracy),
- odpowiadał na przyszłe potrzeby społeczne – wśród najważniejszych trendów wymienia się: ekologię, potrzebę przeżycia, starzenie się społeczeństwa, choroby psychiczne i zaburzenia psychologiczne.
W prawie wszystkich rankingach dla przyszłych studentów pojawiają się te same najpopularniejsze kierunki studiów, które potencjalnie zapewniają pracę:
- finanse
- informatyka
- kierunki inżynieryjne
- prawo
- medycyna
- logistyka i transport
Na rynku pracy w przyszłości na pewno nie przepadną osoby specjalizujące się w komunikacji, marketingu, nauczaniu oraz szkoleniu, zarządzaniu ludźmi oraz wszelkie zawody twórcze wymagające wyobraźni, a więc np. graficy i projektanci. Pracy również nie zabraknie dla programistów, internetowych deweloperów, specjalistów od tzw. machine learning, cyberbezpieczeństwa oraz rozlicznych gałęzi biotechnologii i nanotechnologii.
W wielu sektorach potrzebne będą też osoby specjalizujące się w wykorzystywaniu alternatywnych źródeł energii oraz zagospodarowywaniu odpadów, których wciąż przybywa.
W związku z faktem, że europejskie społeczeństwo się starzeje (według Eurostatu osoby 80-letnie i starsze w 2080 roku będą stanowić prawie 13 proc. mieszkańców 28 krajów Unii Europejskiej), ale także dlatego, że uważnej pielęgniarki nie zastąpi żaden robot, zawodem mocno poszukiwanym będzie w przyszłości opiekun osób starszych.
3. W co inwestować, jakie umiejętności przydadzą nam się na rynku pracy za kilka lat?
Większość zawodów jest obecnie związana z umiejętnościami ogólnymi. Pracownik przyszłości będzie w życiu kilkukrotnie zmieniał nie tyle pracodawcę, co zawód. Tak się już dzieje w krajach wysoko rozwiniętych. W przyszłości, jeszcze bardziej niż obecnie, liczyć się będą:
- wysokie umiejętności komunikacji i pracy w wielokulturowym środowisku,
- bardzo dobra znajomość języków obcych,
- inteligencja emocjonalna , umiejętność pracy z klientem (jego pozyskanie i obsługa).
- kreatywność , twórcze podejście do problemów
- samodzielność w realizacji zadań (zwłaszcza w pracy zdalnej bądź bez stałego przełożonego),
- umiejętność krytycznego myślenia
Aby utrzymać się na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy, oprócz doskonalenia wiedzy w ramach własnej profesji, konieczny będzie rozwój w takich kierunkach, jak:
- Kompetencje cyfrowe, czyli umiejętności sprawnego i skutecznego wykorzystywania internetu i komputerów, poprzez wyszukiwanie informacji, tworzenie treści, obsługę urządzeń i rozwiązywanie problemów. Ostatnie badania wskazują na rosnącą przepaść między wymaganiami firm w zakresie umiejętności obsługi programów i aplikacji a tym, co pracownicy faktycznie potrafią. Biegłość w posługiwaniu się aplikacjami to konieczność
- Ocena wiarygodności źródeł i umiejętne ich wykorzystanie. Dotyczy to głównie wiedzy pochodzącej z Internetu i urządzeń mobilnych, które już teraz stają się naszym głównym źródłem informacji.
- Elastyczność i otwartość na zmiany. Zmiany są coraz szybsze i wymagają coraz szybszego dopasowywania się. Osoby, które nie potrafią się szybko adaptować nie będą w stanie odnaleźć się na coraz bardziej dynamicznym rynku pracy
- Umiejętność uczenia się – z raportu Person przeprowadzonego w USA i Wielkiej Brytanii wynika, że w 2030 roku 1/5 obecnych zawodów nie będzie już prawie istnieć. Jednocześnie zaledwie 10% obecnych pracowników pracuje na stanowisku, które w obecnej formie przetrwa do 2030 roku. Uczenie się i zdobywanie nowych kompetencji jest kluczowe.
Planując ścieżkę zawodową, można sprawdzić swoje naturalne predyspozycje, m.inn. przeprowadzając badanie kwestionariuszem FRIS. Badanie to w sposób prosty i przejrzysty pokazuje w jakich obszarach zawodowych, przy wykorzystaniu naszych silnych stron osiągniemy najwyższą efektywność i skuteczność.
4. Które z współczesnych, znanych nam zawodów będą w cenie za 10 lat?
Poszukiwany, perspektywiczny i dobrze płatny – taki powinien być wymarzony zawód każdego z nas, prawda? Kto zatem nie będzie mieć problemów z pracą na przestrzeni najbliższych kilkunastu lat? Jacy specjaliści zarobią najwięcej? Dlaczego niszowa i niezbyt popularna do tej pory branża może okazać się świetnym planem na przyszłość?
Przedstawiamy Wam listę 10 najbardziej poszukiwanych (i perspektywicznych) zawodów!
- PROGRAMISTA BAZ DANYCH – branża IT rozwija się z roku na rok coraz bardziej i nic nie wskazuje na to, aby miała zwolnić. Dlatego też wszelkie zawody z nią związane mają duże szanse na powodzenie. Jednym z nich jest programista baz danych. Ilości danych są aktualnie wręcz niepoliczalne. Ich odpowiednie uporządkowanie w taki sposób, aby były potrzebne i dobrze wykorzystywane, jest więc niezwykle istotne. Dlatego też z pewnością za kilka lat wzrośnie zapotrzebowanie na ten zawód.
- PROJECT MENAGER – praca Project Managera zyskuje obecnie coraz większe znaczenie dla pracodawców z każdego sektora gospodarki. Trudno się jednak temu dziwić – przedsiębiorcy chcą budować swoją pozycję rynkową na efektywności i skuteczności. Jest jednak pewien problem: mnogość elementów, jakie należy ze sobą połączyć, żeby owy sukces osiągnąć. To właśnie przed Project Managerem stoi zadanie „zebrania tych wszystkich elementów układanki w jedną całość”.
- LOGISTYK – specjaliści z zakresu logistyki zajmują się zarządzaniem magazynami, zaopatrzeniem, planowaniem produkcji, dystrybucją dóbr i usług oraz transportem i komunikacją. Pełny zakres obowiązków jest oczywiście ściśle uzależniony od branży, w której dane przedsiębiorstwo działa. Specjaliści z tej dziedziny nie będą narzekać na brak ofert pracy w przyszłości.
- SOCIAL MEDIA SPECIALIST – w związku z rozwojem mediów społecznościowych, rosnącym ich udziałem w rynku sprzedaży, specjaliści w tym obszarze są coraz bardziej poszukiwani. Łącza oni wiedzę z zakresu marketingu, psychologii społecznej, kreatywność oraz zmysł analityczny. To absolutna podstawa, żeby postawić pierwsze kroki w tym zawodzie.
- GRAFIK KOMPUTEROWY – podstawa wymagana w zawodzie grafika komputerowego, to solidna wiedzy technicznej, znajomość aplikacji i programów graficznych i nieskończoność pokładów kreatywności. W tej profesji mile widziana jest również cierpliwość i opanowanie.
- DORADCA ZAWODOWY – realizuje zadania w zakresie poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej. Do jego zadań należy udzielanie pomocy młodzieży i osobom dorosłym w wyborze zawodu, kierunku kształcenia a także przy zmianie zawodu, wybraniu drugiego kierunku studiów, samozatrudnieniu itd.
- BROKER INFORMACJI – brzmi nieco tajemniczo i niewielu ludzi spotyka się na co dzień z tym pojęciem. Jednak informacji przybywa z dnia na dzień, jest ich coraz więcej i osoby, które potrafią uporządkować je, odnaleźć i ocenić przydatność, są niejednokrotnie niezastąpione. Broker zdobywa dane z wielu źródeł, porównuje, sprawdza i opracowuje. Taka funkcja potrzebna jest coraz większej liczbie firm. Osoba, która wykonuje taką pracę musi być dokładna i cierpliwa.
- TERAPEUTA – żyjemy szybko, robimy bardzo dużo, stresujemy się, uczestniczymy w wyścigu szczurów i tym samym jesteśmy narażeni na wiele konsekwencji takiego stanu. Chroniczne zmęczenie, wręcz chorobliwy brak wiary w siebie, stany depresyjne – to wszystko sprawia, że coraz częściej korzystamy z terapii. Nic nie wskazuje na to, żeby te choroby naszego wieku miały zniknąć, tym samym również terapeuta jest traktowany jako zawód przyszłości.
- OPIEKUN MEDYCZNY – społeczeństwo się starzeje, a tym samym z roku na rok istnieje coraz większe zapotrzebowanie na opiekunów medycznych. Osoby takie pomagają ludziom starszym nie tylko w czynnościach domowych, dbają o ich zdrowie czy higienę. Dodatkowo wspierają w rehabilitacji czy terapii, jeżeli są one potrzebne.
- DIETETYK – zdrowy tryb życia od kilku lat jest prawdziwym trendem. Z roku na rok coraz więcej osób zaczyna dbać o swoją sylwetkę, lepiej się odżywiać i ćwiczyć. Pojawiają się nowi trenerzy, coraz lepsze zabiegi i coraz większe zapotrzebowanie na dietetyków. Wiele osób chce zmienić swoją dietę, korzystając z porad profesjonalistów. Dlatego też dzisiaj bez wątpliwości określić można dietetyka zawodem przyszłości.
Jeśli zastanawiasz się w jakim kierunku zawodowym się rozwijać napisz do mnie anetadkaczmarek@gmail.com lub zapisz się na bezpłatne konsultacje (link do konsultacji), poszukamy dla Ciebie rozwiązań.